Quy trình sản xuất nước đóng chai: Những điều bạn cần biết
17-12-2024 169
Nước đóng chai ngày càng trở thành nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống hiện đại nhờ sự tiện lợi và đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Quy trình sản xuất nước đóng chai cần trải qua nhiều công đoạn nào để tạo ra sản phẩm chất lượng đạt tiêu chuẩn.
Cùng Intechvietnam khám phá chi tiết các bước quan trọng trong quy trình sản xuất, từ khâu lựa chọn nguồn nước đến đóng chai thành phẩm, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn vệ sinh và an toàn thực phẩm qua bài viết dưới đây.
Định nghĩa nước đóng chai là gì?
Nước đóng chai là loại nước đã được xử lý và đóng gói trong các chai hoặc bình để tiêu thụ. Nước này thường được lấy từ các nguồn nước tự nhiên như nước ngầm, nước suối, hoặc nước máy, sau đó trải qua các công đoạn xử lý để loại bỏ tạp chất, vi khuẩn, và các chất độc hại, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người sử dụng. Sau khi xử lý, nước sẽ được chiết rót vào chai có thể tích từ 550ml, 350ml hoặc 1 lít,.. Sau đó được nắp kín và được phân phối ra thị trường để tiêu thụ.
Theo Masan, thị trường nước đóng chai tại Việt Nam đạt giá trị 17,5 nghìn tỷ đồng vào năm 2021 và dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh trong ngắn và trung hạn. Nguyên nhân chủ yếu là do sự suy giảm chất lượng nguồn nước ở một số khu vực, kéo theo nhu cầu về nước uống sạch và an toàn ngày càng cao. Bên cạnh đó, sự gia tăng dân số và quá trình đô thị hóa nhanh chóng khiến nhiều người dân vẫn thiếu nước sạch. Những yếu tố này đang tạo ra triển vọng tích cực cho sự phát triển của thị trường nước đóng chai.
Trên thị trường hiện nay, có nhiều thương hiệu sản xuất nước tinh khiết đóng chai như Aquafina, Dasani, với mức giá dao động từ 4.500 đến 75.000 đồng, tùy thuộc vào thương hiệu và dung tích. Ngoài ra, các bình nước lớn (khoảng 20 lít) cũng được ưa chuộng, với giá mỗi lần đổi từ 15.000 đến 25.000 đồng.
Quy trình sản xuất nước đóng chai đạt chuẩn

Bước 1. Chọn nguồn nước
Dựa trên quy mô sản xuất, các nhà đầu tư lựa chọn nguồn nước phù hợp. Đối với các cơ sở nhỏ, nước máy thường được sử dụng, còn với các nhà máy lớn, nước ngầm là sự lựa chọn tối ưu vì nó có chất lượng ổn định và chi phí xử lý thấp hơn.
Khi lựa chọn nguồn nước, nhà sản xuất cần thực hiện các bước kiểm tra nghiêm ngặt để đảm bảo rằng nước không chứa các tạp chất hay vi khuẩn gây hại. Điều này thường bao gồm cả việc thu thập mẫu nước và gửi đến các phòng thí nghiệm chuyên nghiệp để tiến hành phân tích. Trong giai đoạn này, các kỹ thuật viên sẽ tiến hành kiểm tra đa dạng các tiêu chí như pH, nồng độ khoáng chất, vi sinh vật và cả mùi vị….
Bước 2. Lọc nước
Sau khi khai thác nước, bước tiếp theo là lọc để loại bỏ các tạp chất và cặn bẩn. Bộ lọc đầu nguồn sẽ xử lý nước ban đầu, được điều chỉnh sao cho phù hợp với tính chất của nước ngầm. Sau khi lọc, nước sẽ được lưu trữ tạm thời trong bồn để chuẩn bị cho các công đoạn sau.
Có nhiều loại thiết bị lọc được sử dụng, từ bộ lọc cát đến hệ thống lọc tinh vi với màng lọc siêu mịn. Mỗi thiết bị đều có nhiệm vụ riêng, nhưng chúng đều hoạt động với mục tiêu là tạo ra nguồn nước sạch nhất có thể.
Bước 3. Khử kim loại
Nước ngầm cần được xử lý để loại bỏ các kim loại như sắt và mangan. Khi nước đạt chất lượng yêu cầu, nó sẽ được chuyển sang bước tiếp theo; nếu chưa đạt chuẩn, quá trình xử lý sẽ tiếp tục cho đến khi hoàn toàn sạch kim loại.
Bước 4. Làm mềm nước và khử khoáng
Quá trình tiếp theo là làm mềm nước và loại bỏ khoáng chất thông qua hệ thống trao đổi ion, giúp nước không còn chứa các ion âm và dương. Sau khi xử lý, nước sẽ được chuyển vào bồn chứa chờ bước kế tiếp.
Bước 5. Khử mùi, màu và điều chỉnh độ pH
Để loại bỏ cặn thô, mùi và màu, nước sẽ được lọc qua các bộ lọc tự động xúc xả với nhiều lớp vật liệu. Sau đó, độ pH sẽ được cân bằng về mức trung tính (6,5 - 7,5) nhằm bảo vệ hệ thống màng RO và tăng tuổi thọ cho hệ thống lọc.
Bước 6. Lọc tinh bằng màng Nano hoặc thẩm thấu ngược
Nước sẽ được lọc qua màng thẩm thấu ngược (RO), nơi nước được bơm dưới áp lực cao và lọc qua các lỗ cực nhỏ, chỉ cho phép nước tinh khiết đi qua. Phần nước chứa tạp chất sẽ được thu hồi hoặc xả bỏ. Nước sau khi lọc đạt tiêu chuẩn sẽ được lưu trữ trong bồn kín.
Bước 7. Diệt khuẩn bằng tia cực tím
Trước khi đóng chai, nước sẽ được chiếu tia UV để tái tiệt trùng, loại bỏ vi khuẩn có thể phát sinh trong quá trình lưu trữ.
Bước 8. Chiết rót và đóng nắp
Cuối cùng, nước được chiết rót vào chai và đóng nắp tự động và được thực hiện theo trình tự sau:
- Rửa và tiệt trùng chai Chai nhựa hoặc chai thủy tinh được rửa sạch và tiệt trùng bằng nước tinh khiết và hóa chất an toàn để đáp ứng yêu cầu về vệ sinh.
- Chiết rót và đóng nút Nước đã được lọc tinh khiết sẽ được chiết rót vào chai trong môi trường không khí sạch, khép kín và vô trùng. Sau khi chiết rót, chai sẽ được đóng nút tự động để tránh nhiễm bẩn.
- Dán nhãn và đóng gói Các chai nước sẽ được dán nhãn, in đệ bao gồm thông tin về sản phẩm, nguồn gốc và ngày sản xuất. Cuối cùng, nước được đóng gói và chuyển đi phân phối.
Quy trình sản xuất nước đóng chai cần tuân thủ tiêu chuẩn nào?
Quy trình sản xuất nước đóng chai cần tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng. Một trong những tiêu chuẩn chính gồm:
- Nguồn nước sử dụng phải được kiểm định kỹ lưỡng, đảm bảo không chứa tạp chất, kim loại nặng và vi sinh vật gây hại.
- Quy trình lọc và xử lý nước phải tuân thủ các tiêu chuẩn như QCVN 6-1:2010/BYT (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai), và Quy chuẩn chất lượng nước ăn uống QCVN 01:2009/BYT bao gồm việc loại bỏ tạp chất, cân bằng độ pH, diệt khuẩn bằng công nghệ tiên tiến như tia UV và màng lọc RO.
- Hệ thống máy móc, thiết bị sản xuất cần đáp ứng các yêu cầu vệ sinh, được làm từ vật liệu an toàn, không gây nhiễm bẩn chéo cho nước.
- Khu vực chiết rót và đóng chai phải đảm bảo vô trùng tuyệt đối, tránh bất kỳ sự xâm nhập nào của vi khuẩn từ môi trường bên ngoài.

Ngoài ra, bao bì đóng chai cũng cần tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, đảm bảo không chứa chất độc hại và giữ được độ tinh khiết của nước trong suốt quá trình lưu trữ và vận chuyển.
Máy móc sử dụng trong quy trình sản xuất nước đóng chai

- Máy bơm nước: Hút nước từ nguồn (nước ngầm, nước suối hoặc nước máy) và vận chuyển nước qua các công đoạn xử lý tiếp theo trong hệ thống.
- Hệ thống lọc thô: Loại bỏ các tạp chất lớn, cặn bẩn và bùn đất có trong nước ở giai đoạn sơ bộ, giúp nước sạch hơn trước khi vào các công đoạn xử lý sâu hơn.
- Hệ thống khử kim loại nặng: Loại bỏ các kim loại như sắt, mangan và các chất khoáng không mong muốn, đảm bảo nước đạt tiêu chuẩn chất lượng.
- Hệ thống lọc tinh (RO hoặc Nano): Sử dụng công nghệ màng lọc thẩm thấu ngược (RO) hoặc màng Nano để loại bỏ vi khuẩn, virus, ion kim loại và các tạp chất cực nhỏ, cho ra nước tinh khiết.
- Máy khử trùng tia UV: Diệt khuẩn bằng tia cực tím, giúp loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn và vi sinh vật gây hại còn sót lại trong nước.
- Hệ thống cân bằng pH: Điều chỉnh độ pH của nước về mức trung tính (6,5 - 7,5), giúp nước đạt tiêu chuẩn an toàn và đảm bảo hương vị tự nhiên.
- Máy chiết rót tự động: Chiết nước vào chai với tốc độ nhanh và chính xác, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong quá trình chiết rót.
- Máy đóng nắp chai: Đóng nắp chai tự động, đảm bảo nắp kín hoàn toàn, ngăn chặn vi khuẩn và các tạp chất xâm nhập từ bên ngoài.
- Máy co màng hoặc đóng gói: Đóng gói sản phẩm bằng màng co nhiệt hoặc xếp chai vào thùng carton, giúp bảo quản và vận chuyển dễ dàng.
- Băng tải tự động: Di chuyển chai nước giữa các công đoạn sản xuất một cách tự động, giúp tiết kiệm thời gian và giảm chi phí nhân công.
Sử dụng các loại máy móc hiện đại trong quy trình sản xuất nước đóng chai không chỉ đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng cao mà còn nâng cao năng suất, tối ưu hóa chi phí và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất nước đóng chai không chỉ đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng cao mà còn góp phần xây dựng niềm tin cho người tiêu dùng. Từ khâu xử lý nguồn nước, khử khuẩn đến đóng gói hoàn thiện, mỗi công đoạn đều đóng vai trò quan trọng trong việc mang đến những chai nước tinh khiết, an toàn và tiện lợi.